In JPEG of RAW fotograferen?
Door: Thijs Schouten
Laatste update: 7 november 2023
Uitleg: Kan je het beste fotograferen in RAW of JPEG?
In dit artikel leg ik uit wat de verschillen zijn tussen RAW en JPEG. Beide zijn bestandsformaten waarin jij je foto's kan opslaan, maar er zitten voor- en nadelen aan beide soorten formaten. In dit artikel ga ik de verschillen allemaal uit en laat ik foto's zien welke ik zelf in het RAW bestandsformaat heb gemaakt. Heb je na het lezen van dit artikel nog vragen? Laat dan een reactie achter en ik kom er zo snel mogelijk bij je op terug.
Het verschil tussen RAW en JPEG
Voordat ik de voor- en nadelen van de twee bestandsformaten uitleg, is het belangrijk om te begrijpen wat ze precies zijn.
De keuze tussen RAW en JPEG is afhankelijk van je fotografische doelen en voorkeuren qua bewerking. Als je op zoek bent naar direct bruikbare foto's met minimale nabewerking, is JPEG een goede keuze. Aan de andere kant, als je volledige controle en maximale beeldkwaliteit wilt, is RAW de juiste keuze voor jou. Wil je graag beide? Dan is er ook een optie om in RAW + JPEG te fotograferen. In dit geval zal de camera beide bestanden opslaan waardoor je achteraf altijd de keuze kan maken om je beelden wel of niet uitgebreid te bewerken.
JPEG en RAW: Een vergelijking tussen de twee bestandsformaten
JPEG (ook wel JPG genoemd) staat voor Joint Photographic Experts Group en is een veelgebruikt bestandsformaat in de fotografie. Het is een gecomprimeerd formaat, wat betekent dat het bestand kleiner qua formaat (MB's) wordt opgeslagen. Hierdoor kan je meer foto's op je geheugenkaart opslaan maar heb je wel minder gegevens over de foto tot je beschikking. Hierdoor kan je uiteindelijk in de nabewerking minder uit jouw foto halen. JPEG-bestanden zijn doorgaans geschikt voor direct gebruik en zijn ideaal voor situaties waarin je snel en gemakkelijk foto's wilt delen of afdrukken.
RAW daarentegen is het onbewerkte, ruwe bestandsformaat van de camera. In tegenstelling tot JPEG slaat RAW alle gegevens op die de sensor van de camera heeft vastgelegd. Hierdoor zijn RAW-bestanden veel groter dan JPEG-bestanden en bevatten ze alle beschikbare beeldinformatie. Dit geeft je veel meer mogelijkheden in de nabewerking. Denk hierbij aan het terughalen van kleuren (zoals schaduwen) uit een foto. Onderstaand een voorbeeldfoto van een torenvalk. Deze foto heb ik in RAW gemaakt waardoor ik in de nabewerking de vogel nog mooi kon belichten. Had ik deze foto in JPEG geschoten, dan was mij dit niet gelukt.
Voor- en Nadelen van fotograferen in RAW
Hieronder heb ik de voor- en nadelen van fotograferen in RAW op een rijtje gezet.
Voordelen van RAW
✓ Volledige controle: Je hebt de volledige controle over het beeld in de nabewerking, waaronder witbalans, belichting, kleurcorrectie en scherpte.
✓ Behoud van beeldkwaliteit: Omdat er geen gegevens verloren gaan tijdens het opslaan, heeft jouw RAW-bestand de maximale beeldkwaliteit.
✓ Herstelmogelijkheden: RAW-bestanden bieden je meer speelruimte om overbelichte of onderbelichte foto's te herstellen tijdens de nabewerking (zie bovenstaande foto ter illustratie).
Nadelen van RAW
✗ Grotere bestandsgrootte: RAW-bestanden nemen aanzienlijk meer opslagruimte in beslag dan JPEG-bestanden, je hebt dus een grotere geheugenkaart nodig.
✗ Je moet nabewerken: Zonder nabewerking kan je niks met je bestand doen omdat het bestand niet wordt herkent door computers of smartphones. Je zal de bestanden dus altijd even door Adobe Lightroom of een ander programma moeten halen. Dit gaat echter super snel (lees hier mijn Adobe Lightroom tips)
✗ Vereist software: Je hebt speciale software, zoals Adobe Lightroom of Skylum Neo, nodig om RAW-bestanden te bewerken.
Overzicht van alle RAW benamingen per merk
Omdat ieder merk zijn/haar RAW bestand een andere extensie (naam) geeft kan dit soms voor verwarring zorgen. In onderstaand overzicht heb ik alle bestandsextensies per merk op een rijtje voor je gezet. In de praktijk zijn dit dus allemaal RAW bestanden, maar dan met een eigen (merk)naam.
| Fabrikant | RAW-bestandsindeling(en) |
|---|---|
| Canon | .CR2 (oudere camera's: .CRW) |
| Nikon | .NEF |
| Sony | .ARW |
| Fujifilm | .RAF |
| Olympus | .ORF |
| Panasonic | .RW2 |
| Pentax | .PEF, .DNG |
| Leica | .DNG en aangepaste indelingen |
| Sigma | .X3F |
| Hasselblad | .3FR |
Voor- en Nadelen van fotograferen in JPEG
Hieronder heb ik de voor- en nadelen van fotograferen in JPEG op een rijtje gezet.
Voordelen van JPEG
✓ Kleinere bestandsgrootte: JPEG-bestanden zijn aanzienlijk kleiner dan RAW-bestanden, waardoor je meer foto's op een geheugenkaart kunt opslaan.
✓ Direct bruikbaar: JPEG-foto's zijn direct klaar om te delen of af te drukken zonder dat je de foto hoeft te bewerken.
✓ Camera-instellingen: De camera past automatisch instellingen zoals witbalans en kleurprofielen toe, wat handig is voor het snel maken van een foto.
Nadelen van JPEG
✗ Beperkte bewerkingsmogelijkheden: JPEG-bestanden hebben minder speelruimte voor bewerkingen zonder kwaliteitsverlies, dit omdat ze gecomprimeerd zijn en daardoor minder data bevatten.
✗ Verlies van beeldinformatie: Het compressieproces kan leiden tot verlies van subtiele details en kleurinformatie.
✗ Minder controle: Je hebt minder controle over het uiteindelijke eindresultaat van jouw foto, omdat veel instellingen al zijn vergrendeld in het JPEG-formaat.
Mijn persoonlijke voorkeur: ik fotografeer altijd in RAW
Zelf fotografeer ik altijd in het bestandsformaat RAW zodat ik altijd over alle data beschik. Zelf bewerk ik namelijk al mijn foto's in Adobe Lightroom en dankzij de RAW bestanden kan ik in de nabewerking veel uit mijn foto halen. Denk hierbij aan het corrigeren van de belichting (onder- of overbelichten), het uitlichten van schaduwen en het corrigeren van de witbalans. Het bewerken van mijn foto's doe ik altijd in Adobe Lightroom wat ontzettend eenvoudig werkt. Sterker nog, je importeert de foto's en met 1 druk op de knop kan je de foto automatisch laten bewerken. Ben je zelf nog op zoek naar een goed programma? Lees dan eens mijn Adobe Lightroom tips. Hierin leg ik uit hoe ik zelf mijn foto's bewerk.
Veelgestelde vragen over JPEG en RAW bestanden
Hieronder heb ik een overzicht gemaakt met veelgestelde vragen over het fotograferen in JPEG en/of RAW. Staat je vraag er niet tussen? Laat dan hieronder een reactie achter en ik kom er zo snel mogelijk bij je op terug.
Wat is RAW in de fotografie?
Antwoord: RAW is een onbewerkt, ruw bestandsformaat in de fotografie. Het slaat alle gegevens op die de camera heeft vastgelegd zonder enig verlies van beeldinformatie.
Wat is het verschil tussen RAW en JPEG?
Antwoord: Het belangrijkste verschil tussen RAW en JPEG is dat RAW alle onbewerkte gegevens van de camera bevat, terwijl JPEG een gecomprimeerd bestandsformaat is met verlies van beeldinformatie.
Wat is Canon C-RAW?
Antwoord: Canon C-RAW bestanden zijn gecomprimeerde RAW bestanden. Het formaat van deze bestanden is ongeveer 30-45% kleiner waardoor je meer foto's op je geheugenkaart kan opslaan. Ondanks dat dit bestandstype gecomprimeerd is, net zoals JPEG bestanden, lever je niet in op beeldkwaliteit. Het is dan ook een prima alternatief voor de grotere RAW bestanden.
Hoe maak je foto's in RAW?
Antwoord: Om foto's in RAW te maken, moet je de instellingen van je camera aanpassen. Zoek in het camera-menu naar de optie voor bestandsindeling en selecteer RAW (meestal aangeduid als .CR2, .nef of .ARW, afhankelijk van het cameramerk).
Hoe zet je een RAW bestand om naar JPEG?
Antwoord: Om een RAW-bestand naar JPEG om te zetten, heb je software nodig die in staat is om RAW-bestanden te openen en te converteren. Populaire programma's hiervoor zijn Adobe Lightroom, Skylum Neo en Photoshop. Open het RAW-bestand in de software en sla het op als JPEG met de gewenste instellingen voor kwaliteit en grootte.
Afsluiting
Dit was mijn gehele uitleg omtrent de verschillen tussen RAW en JPEG. Ik hoop dat je er wat aan hebt gehad en dat je met deze uitleg de verschillen goed begrijpt. Heb je na het lezen van dit artikel nog vragen of opmerkingen? Laat dan een berichtje achter en ik kom er zo snel mogelijk bij je op terug! Wil je meer leren over het bewerken van foto's? Lees dan eens mijn Adobe Lightroom tips.
Populaire boeken over fotografie
Camera winkels:
Wil je een camera kopen? Dan kan ik je een van onderstaande camera winkels met harte aanbevelen. Ook kan je eens kijken naar mijn andere artikelen waarin ik uitleg geef over camera's en lenzen.
Nederlandse Winkels
Coolblue.nl
Kamera-express.nl
CameraNu
Cameraland
Belgische Winkels
Coolblue.be
Kamera-express.be
Fijne duidelijke uitleg Thijs. Ben weer wat wijzer geworden…
Graag gedaan Anton!
Nadeel van Photoshop/Lightroom: duur. Je hebt een abonnement nodig.
Canon heeft DPP, gratis, en heeft voor veel gebruikers voldoende opties.
Canon heeft nu ook HEIF als bestandsformat, wat “meer” opslaat dan jpg.
Het schijnt dat RAW niet echt onbewerkte data opslaat. Er zit blijkbaar altijd een bewerking tussen. Bij Sony is dat direct te zien: de beeldprofielen die je kunt instellen veranderen de opgeslagen data; dus niet echt RAW.
Dank voor je aanvulling Mathieu!
Canon DPP is inderdaad een prima alternatief voor Canon gebruikers die geen vaste kosten willen hebben (net zoals Nikon NX voor Nikon gebruikers).
Wbt de hoeveelheid data in RAW bestanden, er zal vast een kleine bewerking plaatsvinden bij het opslaan van een RAW beeld. Echter is dit wel het meest pure bestand dat je kan opslaan. Laad je echter een RAW bestand in een computer, dan laat hij als preview vaak een klein JPEG bestand zien. Dit zodat je kan zien om welke foto het gaat. Misschien is dit wat je ziet bij Sony beelden?
Groet
Thijs
Hoi Thijs, ik ben aan het experimenteren tussen raw en jpeg. Mijn vraag is : een raw foto van zeg maar 40mb bewerk ik in lightroom, dan doe ik exporteren in jpeg groot naar de computer.
Echter als ik dan kan de foto bekijk is deze soms maar 3mb meer. Wat doe ik fout, of is dat normaal?
Je wil toch zeker wat meer mb overhouden lijkt me?
Groet Willem van Norel
Beste Willem,
Dank voor je bericht!
Wbt je vraag, het kan kloppen dat een RAW beeld van 40MB als JPEG slechts 3MB is. Dit kan met de foto zelf te maken hebben (meer kleur zorgt vaak voor grotere bestanden), maar ook met de manier waarop je de JPEG opslaat. Als je deze in de hoogste kwaliteit opslaat (kan je instellen in Lightroom) zal het ook meer MB’s bevatten. Staat alles al op maximaal, dan is dit wat het is. JPEG bestanden zijn immers kleinere (gecomprimerdere) bestanden.
Groet
Thijs